Dzieje Wsi
Gmina Śliwice położona jest w samym centrum uroczego kompleksu Leśnego – Bory Tucholskie. Na terenie gminy położonych jest 21 miejscowości wchodzących w skład 17 sołectw. Powierzchnia wynosi 175 km2 z czego 70% stanowią lasy. Teren gminy na dzień 31.12.2017 r. zamieszkiwały 5573 osoby.
- Szczegóły
- Odsłony: 919
Brzeźno to miejscowość położona w Borach Tucholskich, na pograniczu byłych powiatów starogardzkiego i tucholskiego, 1 km od szosy Śliwice-Skórcz. W źródłach pisanych omawiana osada pojawia się po raz pierwszy w 1756 i 1771 r. Wieś pod względem kościelnym należała do parafii rzymsko-katolickiej w Śliwicach. W pobliżu wsi znajduje się cmentarz choleryczny z XIX w. Niemcy w czasie okupacji nazywali wioskę należącą administracyjnie do gminy Osieczna „Banditendorf” czyli wieś bandytów, bowiem wielu mieszkańców osady należało bądź pomagało działającym tutaj grupom partyzanckim. Jesienią 1939 r. aresztowani zostali przez Selbstschutz Paweł Gliniecki i F. Warczak z Brzeźna. 28 września 1944 r. Niemcy rozstrzelali w Brzeźnie 5 osób pod zarzutem współpracy z partyzantami. Na koniec grudnia 2017 r. w osadzie mieszkało 146 stałych mieszkańców.
- Szczegóły
- Odsłony: 841
Miejscowość położona przy szosie Śliwice-Wielkie Gacno-Tuchola, 3 km na południe od Lińska. W pobliżu niej położona jest stacja kolejowa Zarośle (linia kolejowa Bydgoszcz-Kościerzyna-Gdynia). Początki tej szczególnej osady sięgają początków XIX wieku. W 1848 roku osadę zamieszkiwało 81 mieszkańców. Schematismus z 1867 roku podaje, że wieś liczyła 56 dusz. Osiem lat później osada liczyła 12 domów i 62 mieszkańców a w 1904 – 95. W 1928 roku liczyła 106 katolików, zaś w 2009 r. w Brzozowych Błotach mieszkało 94 mieszkańców. Ciekawostką jest fakt, iż na początku maja 1946 r. gościł w osadzie oddział V Brygady Wileńskiej pod dowództwem ppor. Zdzisława Badochy ps. „Żelazny”. Niewątpliwym walorem sołectwa jest dziewicza przyroda i błogi spokój. 31.12.2017 r. mieszkało w Brzozowych Błotach 78 mieszkańców.
- Szczegóły
- Odsłony: 876
Osada położona 4 km na północny wschód od miejscowości Śliwice nad rzeką Prusiną. Na skraju wsi napotykamy przydrożną Bożą Mękę, w której spoczywa część zapisanej historii osady. Pod rokiem 1889 r. Słownik Królestwa Polskiego wspominał o dwóch szybach, prawdopodobnie pozostałości po kopalni srebra. Inną cenną informacją zawartą w słowniku jest wzmianka o kręgach kamiennych, które były pozostałością po tzw. kulturze wielbarskiej. Następnie osada ginie na długi okres w mrokach historii. Tutejsi mieszkańcy oprócz rolnictwa, hodowli, zbieractwa trudnili się smolarstwem, na co wskazują pozostałości po piecu smolnym. Wąskie uliczki tworzą zwartą zabudowę, która jak wspominają najstarsi mieszkańcy jest efektem obrony przed wilkami, których ponoć watahy grasowały i nękały mieszkańców szczególnie w okresie zimowym w dawnych czasach. Do sołectwa Byłyczek należy również Łoboda, której historia sięga XVI w. W 1664 r. działał w osadzie młyn i tartak, który był własnością Wojciecha Mrowinskiego. W 1945 r. wspomniany obiekt przemysłowy przejęło państwo.
- Szczegóły
- Odsłony: 928
Miejscowość położona na terenie Tucholskiego Parku Krajobrazowego, pomiędzy dwoma jeziorami – Długim i Okrągłym. W miejscowości zachowała się wyjątkowa XIX wieczna zabudowa w postaci chat krytych strzechą. Była nawet propozycja przekształcenia osady w skansen. W 1993 roku telewizja nadała obszerny program o wsi pt. „Tam, gdzie zatrzymał się czas”. W okresie Polski szlacheckiej osada należała do starostwa świeckiego. W 1875 r. Krąg wszedł w skład utworzonego powiatu tucholskiego i został włączony do obszaru dworskiego Lipowa. Po względem kościelnym wieś należała do parafii rzymskokatolickiej w Śliwicach aż do 1923 r., kiedy to przeszła do nowo utworzonej parafii w Szlachcie. W 1765 r. miejscowość zamieszkiwał Jakub Górnowicz. Źródła pisane z 1865 r. odnotowały, iż mieszkały tutaj 32 rodziny, z czego 16 rodzin stanowili Górnowicze. 2.11.1939 r. w lesie koło Rudzkiego Mostu zginął nauczyciel z Kręga Alojzy Biesek. Omawiany rejon w czasie okupacji był terenem działania grup partyzanckich. Działała tutaj grupa Jana Meggera. Jeden z głównych bunkrów tej grupy znajdował się w pobliżu wsi. Operowała także w pobliżu wsi grupa desantowa tzw. „Dziewięciu z Nieba”. Za współpracę z ruchem oporu i pomoc partyzantom w bestialski sposób zostały zamordowane 3.11.1944 r. w pobliżu Kręga: Salomea i Zofia Wielgosz. Na dzień 31.12.2017 r. w wiosce mieszkało 88 mieszkańców.
- Szczegóły
- Odsłony: 959
Laski położone są 6 km w kierunku południowym od Śliwic nad rzeką Prusiną. Do 1934 r. wieś należała do powiatu świeckiego, a następnie tucholskiego. Osada powstała na pustkowiu w I połowie XVIII w. W 1765 r. zasiedlał osadę Józef Piotrowski z dwoma osadnikami. 27.10. 1944 r. w rejonie Lasek, Zazdrości, Brzeźna, i Starej Rzeki doszło do największej bitwy partyzanckiej na Pomorzu w okresie okupacji. W trakcie wyzwalania tych ziem w lutym 1945 r. na 41 gospodarstw sześć zostało częściowo zniszczonych. Szczególną uwagę przyciąga mała kapliczka, która jest świadectwem żarliwej wiary zamieszkującej wieś społeczności. Pobudowano ją z wdzięczności za szczęśliwie przeżytą wojnę. Poświęcenia dokonał ks. E. Staniszewski w 1946 r. Na dzień 31.12.2017 r. wieś Laski liczyła 92 osoby, zaś Zazdrość 43 mieszkańców.
- Szczegóły
- Odsłony: 862
Wieś leży 5 km na północny wschód od Śliwic, na dużej polanie otoczonej lasami. Od czasów zaborów aż do 1960 r. osada należała do powiatu starogardzkiego, następnie do tucholskiego. Niedaleko wsi funkcjonował piec smolny, którego pozostałości można było obejrzeć jeszcze w latach sześćdziesiątych XX w. Na przełomie XVIII i XIX w. na terenie osady znajdowały się zaledwie cztery budynki mieszkalne, z przylegającymi do nich nadziałami ziemi, którą uprawiali protoplaści rodzin: Maniów, Talaśków, Czapiewskich oraz Redzimskich. W czasach napoleońskich stacjonowały w osadzie wojska francuskie i polskie podążające na Rosję. Pięknym zabytkiem w tej miejscowości jest Boża Męka, wzniesiona pod koniec XIX w., która była świadkiem heroicznych czynów. W 1940 r. do wsi zajechali Niemcy i nakazali Mieczysławowi Sarnowskiemu dokonanie jej rozbiórki. Po rozebraniu górnej części, dalszej dewastacji sprzeciwili się miejscowi i okoliczni gospodarze i kategorycznie zabronili dalszej rozbiórki. Był to czyn bohaterski, bowiem za niewykonanie poleceń okupanta groziła wtedy kara śmierci. Figury Matki Bożej i Jezusa z kapliczki przechowywała Franciszka Kosecka. Po wojnie Mieczysław Sarnowski naprawił kapliczkę, a figury wróciły na swoje miejsce. Wieś na koniec grudnia 2017 r. zamieszkiwało 112 mieszkańców.
- Szczegóły
- Odsłony: 983
Początki osadnictwa w osadzie sięgają początków XIII w. Pod względem administracyjnym Lińsk w czasach książąt pomorskich wchodził w skład dzielnicy świeckiej. Około 1320 r. wieś rycerska Lińsk znalazła się w granicach komturstwa świeckiego, by następnie na powrót znaleźć się w powiecie świeckim i tak pozostało do 1934 r., kiedy to wieś włączono do powiatu tucholskiego. W I połowie XV w. właścicielem wsi był Otto Liński, który należał do wybijających się sędziów ziemskich terenu Kociewia. W 1789 roku dobra wsi zostały oddane przez dziedzica chłopom w wieczystą dzierżawę. W okresie międzywojennym w Lińsku uroczyście obchodzono święta narodowe w tym przede wszystkim kolejne rocznice uchwalenia konstytucji 3 Maja oraz odzyskania przez Polskę Niepodległości. Piękne tradycje sięgające lat 30. XX w. posiada OSP w Lińsku. 19.09.1939 r. w lesie koło Lińska gestapo zamordowało J. Kaczyńskiego ze Śliwic i E. Gzelę, a w listopadzie w lesie pomiędzy wsiami Lińsk i Jabłonka zabito w bestialski sposób Żydówkę Różę Lindenstraus i jej męża. Po wojnie w 1946 r. powstało w osadzie koło KGW założone przez Marię Śpicę i Zofię Kamińską. Koło razem ze śliwickim GOK organizuje Festyn Wędkarski „LIN”. Impreza składa się z zawodów wędkarskich rozgrywanych metodą spławikową oraz części artystyczno-rozrywkowej. Wieś na koniec grudnia 2017 r. zamieszkiwało 584 mieszkańców.
- Szczegóły
- Odsłony: 872
Lipowa położona jest przy szosie Czersk-Śliwice. W Lipowej powstała w 1781 r. dzięki zalegającym pokładom piasku kwarcowego, odpowiedniemu drzewostanowi oraz zbiornikom wodnym huta szkła. Rzemieślników i robotników wyznania ewangelickiego sprowadzono z Prus. Na mapie Schröttera wykonanej ok. 1890 r. osadę naniesiono jako Glashütte Loppowo. Obok osady został założony cmentarz ewangelicki oraz wybudowano niewielką drewnianą kaplicę. Grzebano na nim m. in. robotników, którzy zginęli w wypadkach oraz dzieci. Większość do dzisiaj zachowanych grobów pochodzi z II połowy XIX w. i początków XX. Na cmentarzu pochowane są szczątki królewskiego leśniczego Marcina Hempla, przedstawicieli rodziny Krüger (zarządców manufaktury), szklarzy: Jana Friese, Karola Greinerta, Wilhelma Brauera, restauratora Teodora Bluhm. W 1885 r. w Lipowej mieszkało 88 ewangelików i tylko 19 katolików. W czasie okupacji w miejscowości Lipowa istniał obóz pracy dla kobiet rosyjskich, które zatrudnione były przy konserwacji linii kolejowych i dróg.
- Szczegóły
- Odsłony: 922
W skład sołectwa wchodzą miejscowości: Jabłonka, Kamionka i Lisiny. Pierwsza pisana wzmianka o Lisinach pochodzi z 1664 r. Pod koniec XVIII wieku w 1787 r. osada liczyła trzy domy zaś w 1867 mieszkało tutaj 88 osób. Wieś jest gniazdem rodowym rodziny Gwizdała. W okresie międzywojennym życie społeczne osady skupiało się przy tutejszej szkole, którą kierował Wincenty Nalikowski. Obchodzono dzięki niemu uroczyście kolejne rocznice uchwalenia konstytucji 3 Maja oraz odzyskania przez Polskę niepodległości. Kamionka i Jabłonka swoje powstanie na początku XVIII w. zawdzięcza rodowi Wilkowskich. W 1765 r. Kamionkę dzierżył Fabian Wilkowski, zaś Jabłonkę Jerzy Wilkowski. W 1946 r. w Jabłonce pobudowano dzięki zaangażowaniu mieszkanców kapliczkę p.w. Najświętszej Marii Wniebowziętej oraz ustawiono krzyż. Ziemi pod budowę kapliczki użyczyli Franciszek i Weronika Chabowscy. Ciekawostką jest, że pierwszą placówkę biblioteczną w Śliwicach w 1863 r. założył mieszkaniec wsi Kamionka Józef Kałdowski. 6.04. 1936 r. wieś została straszliwie zniszczona przez pożar, który strawił zabudowania 8 gospodarstw wraz z całym dobytkiem, narzędziami rolniczymi, zapasami ziarna siewnego. W rejonie tutejszej leśniczówki operowała w 1946 r. 5 Brygada Wileńska pod dowództwem majora Zygmunta Szendzielarza. W sołectwie Lisiny prężnie działa KGW. W sołectwie na koniec grudnia 2017 r. mieszkały 232 osoby.
- Szczegóły
- Odsłony: 900
Wieś położona przy strudze Zwierzynka. Osadę zasiedlono na przełomie XVII/ XVIII w. Od samego początku należała do parafii św. Katarzyny w Śliwicach. Z lustracji z 1765 r. dowiadujemy się, że we wsi mieszkało dwóch gospodarzy, którzy trudnili się uprawą roli oraz hodowlą owiec. W 1772 r., w wyniku I rozbioru Polski, wieś znalazła się w zaborze pruskim. Drewniana zabudowa wsi powodowała, że w osadzie wybuchały pożary trawiące dobytek ludności. 10.09.1903 r. w ciągu godziny ogień strawił 20 budynków mieszkalnych i 23 budynki gospodarcze. Z odezwą solidarności z pogorzelcami na łamach ówczesnej prasy zwrócił się do mieszkańców ówczesnych Prus Zachodnich ks. dr Stanisław Sychowski. Odezwa wywarła ogromne wrażenie i w związku z tym zaczęły płynąć dary i fundusze z wszystkich zakątków Pomorza, które pozwoliły odbudować zniszczone gospodarstwa. 10.08.1943 r. Niemcy rozstrzelali rolnika Władysława Jażdżewskiego z Lubocienia. Pierwszym sołtysem po odzyskaniu niepodległości został 1.03.1920 r. Józef Warczak. Wieś na koniec grudnia 2017 r. było zamieszkane przez 105 osób.
- Szczegóły
- Odsłony: 922
Miejscowość Łąski Piec położona jest na śródleśnej polanie w Borach Tucholskich 7 km na południe od Śliwic. Początki tej osady łączą się z korzystną koniunkturą na eksport produktów leśnych. W połowie XVII w. w pobliżu wsi wybudowano na śródleśnej polanie piec smolny. W 1765 r. wieś zamieszkiwało 8 gospodarzy trudniących się uprawą ziemi i hodowlą owiec. 2.11.1939 r. w Rudzkim Moście zginął zamordowany przez niemieckiego okupanta kierownik tutejszej szkoły Władysław Landowski. W 1942 r. spaliła się spora część wsi. Pożar wzniecił prawdopodobnie miejscowy Niemiec Schmidt mieszkający na wzgórzu. Przez wieś przepływa wartki strumyk Golionka, którego nurt w latach pięćdziesiątych wykorzystał Michał Talaśka, próbując skonstruować mini elektrownię co przyśpieszyło elektryfikację wsi. Z kolei Jan Kortas skonstruował maszynę do wydobywania torfu, która ułatwiła wydobywanie tego surowca. Łaski Piec na koniec grudnia 2017 r. był zamieszkany przez 189 mieszkańców.
- Szczegóły
- Odsłony: 887
Okoniny były wsią szlachecką, położoną w powiecie świeckim. Zalążkiem osady było urokliwe pustkowie, zagospodarowane na początku XVI w. W 1765 r. właścicielem wsi był Jędrzej Zabłocki, który oprócz uprawy ziemi trudnił się hodowlą owiec. 8.04.1780 r. folwark w Okoninach nabył Kazimierz Ignacy Kospoth Pawłowski. W II Polowie XIX w. dobra zostały zostały rozparcelowane pomiędzy chłopów osadników. W okresie międzywojennym życie społeczne we wsi skupiało się przy tutejszej szkole, dzięki zaangażowaniu miejscowego nauczyciela Jana Glazy. W 1939 r. w obozie w Radzimiu został zamordowany zdun Karol Trzos, zaś w Rudzkim Moście został stracony nauczyciel Adam Cyra. Ewenementem w tej wsi jest powstała po II wojnie światowej kapliczka-pomnik Niepokalanego Serca N.M.P. Pomysł budowy wyszedł od Antoniny i Jakuba Nowackich, na których ziemi stanęła kapliczka. Niedaleko dalej stanął zbudowany z inicjatywy ks. Erharda Staniszewskiego kościół filialny pw. św. Alberta Chmielowskiego. Nad Jeziorem Okonińskim w latach 70. XX w. powstały zakładowe ośrodki wczasowe. W osadzie znakomicie od kilkunastu lat rozwija się przemysł drzewny. W skład sołectwa Okoniny Nadjeziorne wchodzi również Leśnictwo Wypalanka. Sołectwo na dzień 31.12.2017 r. było zamieszkane przez 250 osób
- Szczegóły
- Odsłony: 877
Okoniny Polskie położone są nad Jeziorem Okonińskim W pobliżu znajduje się leśnictwo Jeziorna. W 1875 r. wieś została włączona do nowo powstałego powiatu tucholskiego. Wiarygodne źródła podają, że osada powstała na pustkowiu w pierwszej połowie XVIII wieku, a pierwszym osadnikiem był Franek Kot. Mieszkańcy wsi w czasach zaboru pruskiego i w okresie międzywojennym wyjeżdżali na roboty sezonowe do Niemiec. We wrześniu 1944 r. lądował we wsi desant zwiadowców polsko-radzieckich, znany w literaturze pod nazwą „Dziewięciu z Nieba”. 4.12.1944 r. Jagdkommando rozstrzelało w lesie w pobliżu osady Cecylię Kamińską. W rejonie Okonin i leśniczówki Jeziorna w 1946 r. operowały lotne szwadrony należące do 5 Brygady Wileńskiej pod dowództwem majora Zygmunta Szendzielarza ps. „Łupaszka”. We wsi zbudowany został z inicjatywy księdza Erharda Staniszewskiego, kościół filialny pod wezwaniem św. Huberta. Na podkreślenie zasługuje wystrój wewnętrzny obiektu, który nawiązuje do imienia patrona i ma charakter łowiecko-leśny, co dodaje uroku tej budowli sakralnej. Wystrój wnętrza w czynie społecznym wykonali członkowie kół myśliwskich: nr 2 „Przepiórka” w Śliwicach, nr 45 „Wieniec” z Bydgoszczy i nr 102 „Kotlina” z Lipowej. Na koniec grudnia wieś zamieszkiwało 90 mieszkańców.
- Szczegóły
- Odsłony: 933
Wieś Rosochatka położona jest 3 km w kierunku zachodnim od Śliwic. Osada powstała na przełomie XVI/XVII w. Swoje powstanie zawdzięcza przyjaznej koniunkturze eksportowej na sprzedaż produktów leśnych. W połowie XVII w. istniała tutaj smolarnia, która trudniła się produkcją smoły i węgla drzewnego. W 1765 r. oprócz produkcji smoły tutejsi mieszkańcy uprawiali ziemię i trudnili się hodowlą owiec. Pierwszymi rodami, które osiadły w osadzie byli: Skwierczowie, Połomowie i Rząskowie. W 1773 r. mieszkało tutaj 27 osób, zaś sto lat później stały tutaj 42 domy zamieszkałe przez 53 rodziny. 8.05.1881 r. prawie połowę wioski strawił pożar. W okresie międzywojennym inicjatorem życia społecznego we wsi był nauczyciel Wincenty Basiński. Chlubne karty historii od momentu swojego powstania w latach 50. XX w. zapisała tutejsza Straż Pożarna. W Rosochatce usytuowane są dwie kapliczki z zabytkowymi świątkami i dwa krzyże. Do zabytków zaliczyć można również budownictwo wiejskie z XIX w. Zasłużonym sołtysem, zaangażowanym w życie społeczne wsi przez długie lata był Jan Grabarski, który był inicjatorem budowy wodociągu w osadzie. Na koniec grudnia 2017 r. mieszkało w Rosochatce 256 mieszkańców.
- Szczegóły
- Odsłony: 942
Śliwice to piękna malownicza miejscowość, położona w samym centrum Borów Tucholskich, na tzw. „polanie śliwickiej”. Śliwice były wsią książęcą położoną w granicach kasztelani świeckiej. Ludność mieszkająca na polanie śliwickiej w czasach książęcych prowadziła gospodarkę leśno-rolną. Po opanowaniu Pomorza Gdańskiego przez Zakon Krzyżacki w ramach przeprowadzonej akcji osadniczej i przebudowy wsi nadał osadzie prawo chełmińskie. Wojny krzyżaków z Polską i Litwą z lat 1409-1435 spowodowały ogromne straty materialne i demograficzne. Szczególnie dotkliwe okazały się spustoszenia dokonane przez oddziały husyckie w latach 30. XV w. Po II pokoju toruńskim w 1466 r. królewska wieś Śliwice powróciła do Polski. Pomyślny rozwój gospodarczy tych okolic w XVI w. i I połowie XVII w. zatrzymał „Potop Szwedzki”, zaś na początku XVIII w. niszczące pochody wojsk uczestniczących w tzw. kolejnej „Wojnie Północnej”. W odbudowie zrujnowanej gospodarki pomógł król August II, który nadał mieszkańcom wsi przywilej na wolne drewno opałowe i budulcowe, wolne paśniki i rybołówstwo. W 1772 r. Śliwice dostały się pod panowanie pruskie. Animatorem życia społecznego, gospodarczego i patriotycznego w okresie zaborów było duchowieństwo. Oprócz ks. Teofila Krzeszewskiego tytanem pracy organicznej był opiekun wychodźców ks. dr. Stanisław Sychowski, który zorganizował przemysł chałupniczy, oraz fabrykę cygar. Śliwice mogą poszczycić się najstarszym w Polsce wiejskim chórem „Orfeusz”, który powstał w 1873 r. Tradycje muzyczne kultywuje na terenie gminy także orkiestra dęta. Co roku w Śliwicach od kilkunastu lat odbywa się Festiwal Orkiestr Dętych.
- Szczegóły
- Odsłony: 1052
Śliwiczki położone są przy linii kolejowej Czersk-Laskowice nad rzeką Prusiną, w południowo-wschodniej części śliwickiej polany. Osada powstała w połowie XIV w. dzięki rodzinie Glazów. W 1664 r. ówczesny sołtys wsi Maciej Glaza, posiadał trzy włóki ziemi z prawem dziedzicznym. Użytkował on ponadto młyn, nadany przywilejem Zygmunta III Wazy z 1594 r. W okresie międzywojennym własną kuźnię posiadał Jan Maślankowski. Z powodzeniem w okresie międzywojennym i okresie okupacji prosperował zakład stolarski Franciszka Lipskiego oraz tartak parowy Antoniego Gwizdały. 3.11.1940 r. hitlerowcy aresztowali i bestialsko zamordowali Jana Kawczyńskiego ze Śliwiczek. W czerwcu 1943 r. w pobliżu Lasek policja rozstrzelała piekarza Alfonsa Glazę, zamieszkałego w Śliwiczkach.
Dnia 18.02.1945 r. w czasie wkraczania do Śliwiczek oddziałów radzieckich, hitlerowcy wysadzili w powietrze dom, w którym schroniła się przed działaniami wojennymi duża grupa Polaków. Zamordowani spoczęli na cmentarzu w środku wsi. Pierwszym sołtysem wsi po odzyskaniu niepodległości 1.03.1920 r. został Jan Rozynek, a jego zastępcą Józef Kujawski. W 1934 r. urząd ten pełnił Józef Knypel, zaś obecnie urząd ten piastuje od wielu lat Andrzej Banach. Mieszka tutaj 411 mieszkańców.
- Szczegóły
- Odsłony: 935
W skład sołectwa wchodzą miejscowości: Główka, Leśnictwo Wilcze Doły i Zwierzyniec. Miejscowość położona jest przy północnej części Jeziora Okonińskiego. Osada wyłoniła się z pustkowia w II połowie XVIII w. W okresie okupacji na terenie Borów Tucholskich działały aktywnie oddziały partyzanckie. Po wyzwoleniu przez Rosjan, wielu mieszkańców z omawianych osad zostało wywiezionych na Ural, wśród nich znalazł się Franciszek Sójka z Główki i Ignacy Rząska ze Zwierzyńca, który zginał w Dźwińsku. Miejscowość Zwierzyniec jest położona 6 km na zachód od Śliwic. Ludność tutejsza trudniła się uprawą ziemi i dodatkowo zatrudniała się przy pracach leśnych. W czasach zaboru pruskiego i okresie międzywojennym wielu mieszkańców wymienionych osad wyjeżdżało do pracy do Niemiec, aby za zarobione pieniądze zakupić kawałek ziemi. Na przełomie 1944/1945 r. w leśniczówce na Zwierzyńcu założono niemiecki szpital polowy. Po wyzwoleniu w 1946 r. w rejonach sołectwa Zwierzyniec operowały lotne szwadrony wchodzące w skład 5 Brygady Wileńskiej pod dowództwem majora Zygmunta Szendzielarza. Punkt zborno - kontaktowy znajdował się u Leona i Marty Łytkowskich na Zwierzyńcu, skąd w swoją ostatnią drogę udała się do Trójmiasta łączniczka i sanitariuszka Danuta Siedzikówna ps. „Inka”, aresztowana i zamordowana przez UB. W latach powojennych sołtysem sołectwa była: Marta Knapik, Leon Stolarczyk, Józef Rytlewski i Henryka Węsierska. Sołectwo Zwierzyniec zamieszkują 83 osoby.